Botanicus in oorlogstijd | Michiel Bussink

Voordat hij als een van “de 23 van Trouw” werd gefusilleerd, was Hendrik Uittien (1898-1944) een veelzijdig en in binnen- en buitenland gerespecteerd en botanicus. Hij schreef toegankelijke en humoristische verhalen over planten, volkscultuur, taal- en streekgeschiedenis. Grondig gedocumenteerd, met dank aan zijn grote verzameling eeuwenoude boeken.

Hendrik Uittien interesseerde zich niet voor politiek, totdat de opmars van de nazi’s zijn ogen opende. Toen de jodenvervolging op gang kwam, bekende Uittien kleur. Heimelijk, als medewerker van de illegale krant Trouw. Maar ook openlijk via de bloemen in zijn knoopsgat en een erudiete anti-nazistische lezing voor een volle universiteitszaal. Letterlijk en figuurlijk botste hij met een collega die zich ontpopte tot fanatieke NSB-burgemeester.

Deze levendige biografie neemt de lezers mee in de wereld van de botanie, de prille Nederlandse natuurbeweging en jonge wetenschap van de volkskunde. De wereld van Heimans en Thijsse, van P.J. Meertens (“Beerta” in “Het Bureau”) en de jonge Sicco Mansholt, maar ook die van SS”ers Himmler en Rauter en de dunne grenzen tussen pragmatisme en collaboratie, tussen morele stellingname en overmoed. Via zijn onderhoudende brieven en verhalen houdt Uittien ons een spiegel voor. Hoe om te gaan met discriminatie, onrechtvaardigheid en onvrijheid in een wereld die tegelijkertijd vol schoonheid en verwondering is?

Michiel Bussink (1968) schrijft over landbouw, voeding, natuur, landschap, cultuurhistorie en levensbeschouwing. Van hem verschenen eerder acht boeken, waaronder Lekker Landschap.